“Bu sahəyə yeni təfəkkür gətirmək, təkan vermək vacibdir”

Dekabrın 9-da Bakı Konqres Mərkəzində “Kreativ Azərbaycan” portalının (kreativ.az) təqdimatı və “Yaradıcı sənayelər: dayanıqlı inkişaf və məşğulluq üçün yeni imkanlar” mövzusunda Nazirlər paneli keçirildi.

Mədəniyyət naziri Əbülfəs Qarayev tədbiri açaraq son illər ölkəmizdə bütün sahələrdə aparılan uğurlu islahatlardan danışdı. Nazir mövzu üzrə panel iclasa qatılan həmkarlarına və yaradıcı təşkilatların nümayəndələrinə belə bir vacib təqdimatda iştiraka görə təşəkkürünü bildirdi.

Əbülfəs Qarayev çıxışında diqqətə çatdırdı ki, son 10 ildə dünyada yaradıcı sənaye anlayışı geniş yayılıb. Sənayenin bu sahəsi insanların cəmiyyətin inkişafına dəyərli töhfələr verməyinə şərait yaradır: “Azərbaycan da bu sahədə tendensiyalardan kənarda qala bilməz. Ölkəmizdə qeyri-neft sektorunun inkişafı və islahatların daha sürətlə davam etdirilməsinin zəruriliyi, eləcə də yaradıcı sənayelərin milli iqtisadiyyatda vacib rola malik olduğu və perspektiv imkanlar açdığı nəzərə alınaraq, bu sənaye sahələrinin inkişafı və yaradıcılıq proseslərinin iqtisadi və sosial təsirlərinin artırılması istiqamətində Prezident İlham Əliyevin və Birinci vitse-prezident

Mehriban xanım Əliyevanın dəstəyi ilə müxtəlif layihələr həyata keçirilir. Bu prosesin arxasında yaradıcı potensialı, xalqın vətənə məhəbbəti və xalqla dövlətin vəhdəti dayanır. Bütün bu amillər artıq Azərbaycanda da yaradıcı sənayenin formalaşdırılmasına, onun təkmilləşdirilməsinə ehtiyac olduğunu sübut edir”.

Qeyd olundu ki, hazırda Azərbaycanda yaradıcı sənaye vahid idarəetmə və təchizat kimi hələ də cəmiyyət tərəfindən tam qəbul olunmayıb. Bu sahəyə yeni təfəkkür gətirmək, təkan vermək vacibdir. Bugünkü tədbirin əsas məqsədlərindən biri də bundan ibarətdir.

2021-ci il Birləşmiş Millətlər Təşkilatı tərəfindən “Yaradıcı sənayelər davamlı inkişaf naminə ili” elan olunub. Eyni zamanda bu il Bakı şəhəri UNESCO-nun “Yaradıcı şəhərlər şəbəkəsi”nə daxil edilib. Paytaxtımız dizayn sahəsi üzrə yaradıcı şəhər adını uzun müddət daşıyaraq öz fəaliyyəti ilə dünya ictimaiyyətinə bu yüksək ada layiq olduğunu sübut etməlidir.

“Biz hamımız bunun üçün bərabər çalışmalı, daha mütərəqqi ideyalarla çıxış etməliyik. Bu işdə həm dövlət orqanları, həm sənaye nümayəndələri, həm də vətəndaşlar fəal iştirak etməlidirlər. Hesab edirəm ki, bugünkü görüş böyük bir tapşırığın yerinə yetirilməsinin ilk addımıdır. Bu günlərdə Mədəniyyət Nazirliyində Birinci vitse-prezidentin Katibliyinin nümayəndələri ilə görüş keçirilib, müzakirələr aparılıb. Düşünürəm ki, artıq yaradıcı sənaye sahəsində sistemli işlərə bu gündən start verilir”, – deyə Əbülfəs Qarayev bildirdi.

Vurğulandı ki, tədbirdə yaradıcı sənaye ilə bağlı portal təqdim olunacaq, əqli mülkiyyətlə bağlı fikir mübadiləsi aparılacaq və daha sonra panel iclasla müzakirələr davam etdiriləcək. Nazir tədbirin işinə uğurlar arzuladı.

Yaradıcı sənayelər: qlobal trendlər və yerli imkanlar

Daha sonra yaradıcı sənaye ilə bağlı videotəqdimat diqqətə çatdırıldı. Mədəniyyət Nazirliyinin Aparat rəhbərinin müavini – Beynəlxalq əməkdaşlıq və innovativ inkişaf şöbəsinin müdiri Vasif Eyvazzadə “Yaradıcı sənayelər: qlobal trendlər və yerli imkanlar” mövzusunda çıxış etdi. Qeyd olundu ki, Azərbaycan xalqının tarix və mədəniyyətinin dünya miqyasında tanıdılması uğurla həyata keçirilir. Aparılan düşünülmüş sistemli siyasət nəticəsində Azərbaycanın üç tarixi abidəsi-məkanı UNESCO tərəfindən dünya irsi elan edilib. 13 qeyri-maddi mədəni irs nümunəmiz isə UNESCO-nun müvafiq siyahılarında yer alıb. Bakı və Şəki şəhərlərinin yaradıcı şəhər elan edilməsi də bu qəbildəndir.

Şöbə müdiri bildirdi ki, 2008-ci ildə Prezident İlham Əliyevin irəli sürdüyü mədəniyyətlərarası dialoqa dair “Bakı Prosesi” təşəbbüsü BMT tərəfindən dünyanın ən vacib qlobal platforması elan edilib: “Bakı Prosesi” təkcə mədəniyyətlər və dinlərarası dialoq deyil, eyni zamanda dünyada inkişaf və təcrübələrin mübadiləsi üçün bir qlobal platformadır. Bu gün biz yaradıcı sənayenin bir çox parametrlərinə toxunacağıq. Məlumdur ki, hazırda dünyada zəka, intellekt yarışı gedir. Yaşadığımız əsr IV sənaye inqilabı kimi qiymətləndirilir. Bu inqilabın ən vacib elementlərindən biri ondan ibarətdir ki, insanların bir-birinə olan münasibəti, daha doğrusu, əməyə olan münasibəti tamamilə dəyişib. Bu kontekstdə yaradıcılıq ən üstün qabiliyyət kimi bu inqilabın vacib elementi olaraq önə çıxıb”.

Vasif Eyvazzadə daha sonra dünya miqyasında yaradıcı sənayenin artım dinamikası ilə bağlı rəqəmləri təqdim etdi. Diqqətə çatdırıldı ki, dünya üzrə 7,3 faiz göstəricisi olan yaradıcı sənaye ÜDM-in 6,1 faizini əhatə edir və 4,3 trilyon ABŞ dolları məbləğindədir. Bu rəqəmin 2,5 trilyon dolları tam olaraq gəliri təşkil edir.

“Kreativ Azərbaycan” portalı

Sonra “Kreativ Azərbaycan” portalının təqdimatı oldu. Mədəniyyət Nazirliyinin Beynəlxalq layihələr və innovasiyalar sektorunun müdiri Ramil Abbəkirov bildirdi ki, portal Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən sahəvi inkişaf proseslərinə dair aktiv təbliğat və maarifləndirmə işlərinin aparılması üçün yaradılıb. Layihə üzərində iki il iş aparılıb və 15 ölkənin təcrübəsi öyrənilib. Portalda müxtəlif növ xəbərlər, tədbirlər, bu sahədə fəaliyyət göstərən şirkətlər və s. haqqında məlumatlar əks olunub. Həmçinin yaradıcı sənaye iştirakçılarının şəbəkələşməsinə dəstək verəcək nüanslar nəzər alınıb.

Bildirildi ki, portalın yaradılmasında məqsəd həm də Azərbaycanın yaradıcılıq məhsullarının “Kreativ Azərbaycan” brendi altında təşviqidir. Sektor müdiri portalın bölmələri haqqında ətraflı məlumat verdi, burada hər bir sahənin əhatə edildiyini, yaradıcı sənayenin müxtəlif şəbəkələrinin, özəl və dövlət qurumları ilə birbaşa əlaqələrinin əhatə olunduğunu dedi.

***

Daha sonra çıxış edən Əqli Mülkiyyət Agentliyi İdarə Heyətinin sədri Kamran İmanov Azərbaycanın bu gün ölkə rəhbərliyinin təşəbbüsü ilə başlanmış və inkişaf üçün bütün imkanları optimallaşdırmağa yönələn islahatların yeni mərhələsindən keçdiyini, cəmiyyət həyatının bütün sahələrini əhatə etdiyini vurğuladı. Qeyd etdi ki, islahatçı ölkələrin avanqardına daxil olan Azərbaycan “Doing Business - 2020” hesabatında islahatçı 20 ölkə sırasına daxil edilib. Sədr əqli mülkiyyətin rolu, kreativ sənaye ilə əqli mülkiyyətin fərqi, bu sahələrin idarə edilməsi haqqında söz açdı.

Yaradıcı sənayenin fəlsəfi kateqoriyasının səlis anlayışa malik olmadığını deyən Kamran İmanov müəlliflik hüququnun yaradıcı əməyin nəticəsi kimi anlamının hüquqi tərəflərinin kateqoriyaları haqqında  məlumat verdi.

Dayanıqlı inkişaf və məşğulluq

Təqdimat mərasiminin ardından “Yaradıcı sənayelər: dayanıqlı inkişaf və məşğulluq üçün yeni imkanlar” mövzusunda panel sessiyası keçirildi. Sessiyada Azərbaycanda yaradıcı sənayenin inkişafı məsələləri ilə bağlı fikirlər səsləndirildi.

Əbülfəs Qarayev yaradıcı sənayenin ölkəmizdə inkişaf perspektivləri, müxtəlif layihələrin reallaşdırılması ilə bağlı fikirlərini bölüşdü, əlaqədar qurumlarla Mədəniyyət Nazirliyinin əməkdaşlığı, bu sahənin düzgün istiqamətləndirilməsi və qanunvericiliklə tənzimlənməsi məqsədilə işçi qrupunun yaradılması təklifini irəli sürdü.

Təhsil naziri Ceyhun Bayramov diqqətə çatdırdı ki, ali və peşə təsili müəssisələri yaradıcı sənaye sahəsində daha fəal olmalıdırlar. 

Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi naziri Sahil Babayev Azərbaycanda bu sahədə imkanların çox genişliyindən söz açdı, yaradıcı sənayenin inkişafına dəstək verməyə hazır olduqlarını bildirdi: “Biz yaradıcı sənaye ilə məşğul olan insanların hüquqlarının qorunmasına dəstək verəcəyik. Yaradıcı sənayenin əlilliyi olan şəxslər üçün də potensialı böyükdür”. S.Babayev əlillərdən ibarət olan teatr truppasının yaradılmasını alqışlayaraq yaradıcı sənayenin inkişafı ilə bağlı atılan bu təşəbbüsü yüksək dəyərləndirdi.

İqtisadiyyat nazirinin müavini Sevinc Həsənova yaradıcı sənaye sahəsində yeni modelə keçid və iqtisadiyyatın bu sahə üzrə təkmilləşdirilməsinin vacibliyini diqqətə çatdırdı.

Dövlət Şəhərsalma və Arxitektura Komitəsi sədrinin birinci müavini Anar Quliyev yaradıcı şəhərlər statusunun dünya təcrübəsinə dair fikirlərini bölüşdü. O, Azərbaycanda bu sahədə aparılan işlər, Mədəniyyət Nazirliyinin komitəyə təklifləri və bu sahədə görüləcək işlərlə bağlı məlumat verdi.

Nəqliyyat, Rabitə və Yüksək Texnologiyalar nazirinin birinci müavini Əli Abdullayev yaradıcı sənayenin inkişafının müasir texnoloji yeniliklərsiz ötüşmədiyini və nazirliyin bu sahədə həyata keçirdiyi layihələrdən söz açdı.

“British Council” təşkilatının Azərbaycan üzrə ofisinin rəhbəri Samr Şah vurğuladı ki, qurumun məqsədi incəsənət vasitəsilə beynəlxalq anlaşma yaratmaqdır. Buna görə də yaradıcı sənaye “British Council” üçün əsas fəaliyyət sahəsi hesab olunur: “Bizim missiyamız incəsənət vasitəsilə bir araya gəlməyin və bir-birimizi başa düşməyin yeni yollarını axtarmaqdır”.

Panel sessiya iştirakçıların suallarının cavablandırılması ilə davam etdi.

LALƏ